بررسی ویژگی¬های روان¬سنجی پرسشنامه ادراک از یادگیری سازگار با مغز
فریبرز درتاج
1
(
استاد تمام، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
)
عاطفه مازوساز
2
(
دانشجوی دکتری گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی،تهران، ایران
)
حوریه باقری
3
(
دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
)
فضل الله حسنوند
4
(
دانشجوی دوره دکتری روان شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی
)
کلید واژه: ادراک از یادگیری سازگار با مغز, یادگیری, ویژگی¬های روان-سنجی, روان‌سنجی, رویکرد آموزشی,
چکیده مقاله :
پژوهش پیش¬رو با هدف بررسی ویژگی¬های روان¬سنجی پرسشنامه اعتباریابی پرسشنامه ادراک از یادگیری سازگار با مغز است. جامعه¬ی آماری شامل تمامی دانش¬آموزان دختر مدارس متوسطه¬ی دوم شهر تهران در سال 1401-1402بود. ابزار گردآوری داده¬ها شامل پرسشنامه ادراک از یادگیری سازگار با مغز گلتن (2018) بود. برای تحلیل داده-ها از همبستگی پیرسون، کرویت بارتلت، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ برابر با 92/0 محاسبه شد. روایی ملاکی این پرسشنامه بر اساس رابطه آن با پرسشنامه خودتنظیمی، با استفاده ضریب همبستگی پیرسون برابر با 52/0 به‌دست آمد. تحلیل عاملی اکتشافی پنج عاملی بودن سازه¬ی ادراک از یادگیری سازگار با مغز را نشان داد. در تحلیل عاملی تأییدی پنج عامل کشفشده در پرسشنامه ادراک از یادگیری سازگار با مغز به ترتیب حق انتخاب و خودکنترلی بر یادگیری، یادگیری فعالانه و تعاملی در قالب گروه، کاربرد حواس پنج گانه در یادگیری، احساس امنیت در برآوردن نیازهای عاطفی و احساسات و ارزشمندی علایق، عواطف و احساسات نامگذاری شدند. نتایج گویای این بود که مقیاس ادراک از یادگیری سازگار با مغز، ابزاری مناسب برای تعیین میزان برخورداری افراد از این متغیر و رویکرد آموزشی مبتنی بر پژوهش¬های علوم اعصاب است.
چکیده انگلیسی :
The aim of the present research is to investigate the psychometric properties of the brain-compatible learning perception questionnaire. The statistical population included all female students of second secondary schools in Tehran in 1400-1401. The data collection tool included the perception of brain-compatible learning questionnaire of Golten (2018). Pearson's correlation, Bartlett's sphericity, exploratory and confirmatory factor analysis and analysis of variance (ANOVA) were used for data analysis. In the findings section, the reliability of the questionnaire was calculated as 0.92 based on Cronbach's alpha. Criterion validity of this questionnaire based on its relationship with self-regulation questionnaire was obtained using Pearson's correlation coefficient equal to 0.52. Exploratory factor analysis showed the five-factor structure of perception of brain-compatible learning. In the confirmatory factor analysis, five factors were discovered in the brain-compatible learning perception questionnaire, respectively, the right to choose and self-control over learning, active and interactive learning in a group format, the use of the five senses in learning, a sense of security in meeting emotional needs and feelings, and The value of interests, emotions and feelings were named. The results showed that the brain-adaptive learning perception scale is a suitable tool to determine the level of people's enjoyment of this variable and the educational approach is based on neuroscience research.
ابراهیمی، امین. سرداری، باقر. (1400). اثربخشی یادگیری سازگار با مغز بر یادگیری خودتنظیمی و درگیری تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه اول، دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 9(16). 158-139
اسپینوزا،تریسی توکوهاما. (1396). ذهن، یادگیری و آموزش (کاربرد اصول علم ذهن، مغز و تربیت). ترجمه تلخابی، محمود. بزرگی، آزاده. صحافی، لاله. ناشر موسسه فرهنگی و هنری شناخت و تربیت انگاره
استرنبرگ، رابرت. استرنبرگ، کارین. (1399). روانشناسی شناختی. ترجمه خرازی، کمال. حجازی، الهه. سازمان سمت.
بابایی منقاری، محمدمهدی. حامدنیا، مهرداد. عابدی قلیچ قشلاقی، میلاد. (1401). مدلسازی راهبردهای انگیزشی و خودتنظیمی فراشناختی با یادگیری از طریق همسالات در دانش‌آموزان، مجله روانشناسی، 99-91، 26(1)
برمودس، خوسه لوئیس. (1397). علوم شناختی: مقدمه‌ای بر علم ذهن.
حاتمی، جواد. (1394). درباره علوم شناختی: هوش مصنوعی، روانشناسی، زبان شناسی، عصب شناسی و فلسفه ذهن، انتشارات امیرکبیر،
حبیب پور، کرم. و صفری شالی، رضا. (1390). راهنمای جامع کاربرد spsss در تحقیقات پیمایشی (تحلیل کمی داده ها)، چاپ اول. انتشارات متفکران،
خدایاری فرد، محمد. حجازی، ب الهه. حسنی راد، مرجان. و مک گرات، رابرت. (1399). ساخت و رواسازی پرسشنامه توانمندی‌های منش ایرانیان، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی
خلیلی صدرآباد، افسر. ابراهیمی قوام، صغری. و رادمنش، حمید. (2016). بررسی اثر تدریس یادگیری مغزمحور بر یادگیری خودتنظیم دانش‌آموزان دختر پایه اول متوسطه یزد. فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی.
عبادی، طیبه. (2017). اثربخشی روش تدریس انشا با رویکرد یادگیری مبتنی بر مغز بر باورهای خودکارآمدی تحصیلی و مهارت‌های نوشتاری دانش‌آموزان. مجله جامعه شناسی آموزش و پرورش، 8(1)، 80-93،
عبدالمالکی، سمیه؛. (1397). اثربخشی آموزش مغز محور (براش مغری) بر یادگیری خودتنظیمی و باورهای فراشناختی. دومین کنفرانس بین المللی نوآوری و پژوهش در علوم تربیتی، مدیریت و روانشناسی
عطایی، مریم. صالح صدق‌پور. اسدزاده دهرائی، حسن. سعادتی شامیر، ابوطالب. (1400). رابطه خودتنظیمی با تاب‌آوزی تحصیلی با میانجی‌گری انگیزش خودمختار، مجله روانشناسی
کدیور، پ; جوادی، م. و ساجدیان، ف. (1380). رابطه سبک تفکر و خودتنظیمی با انگیزه پیشرفت. نشریه تحقیقات روانشناختی
وزیری هامانه، م.س. حسین زاده لطفی، ف; ایرانمنش، ع. آجینی، م. شاهورانی سمنانی، ع (1401). بررسی تأثیر تدریس سازگار با مغز توام با راهبرد درک خواندن ریاضی (SQRQCQ) در رفع خطاهای محاسباتی دانش‌آموزان پایه سوم در حل مسائل کلامی، پژوهش‌های نوین در ریاضی،
10.30495/JNRM.2022.64320.2183 هومان، حیدرعلی. (1387). مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل. چاپ اول. انتشارات سمت
یوسف زاده، محمدرضا; یعقوبی، ابوالقاسم; رشیدی، معصومه. (1391). تأثیر آموزش مهارت‌های فراشناختی بر خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر دوره‌ی متوسطه. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی مدرسه و آموزشگاه، 1(3)، 134-118
Al-Balushi. K, Al-Balushi. S.(2018). Effec-tiveness of Brain-Based Learning for Grade Eight Students ,Direct and Postponed Re¬tention in Science. International Journal of INSTRUCTION.11(3). 225-
Arafat, S. (2016). Validation study can be a separate study design. iternational journal of medical science and public health
Avci, D.E. Yagbasan, R. (2010). The Views of Students related to Brain-Based Learn-ing, Kastamonu Education Journal, 18(1), 1-18
Bora, D. (2012). The Impact of Emotional Intelligence on Developing Speaking Skills: From Brain-based Perspective. Procedia - Social and Behavioral Sciences.
Caine, N. (1997). Unleashing the Power Of Perceptal Change: The Potential of Brain-Based Teaching. Association For Supervi-sion and Curriculum Development.
Delgado. C T, Lucido. F A. (2019). Brain compatible teaching and learning classroom practices for secondary English learners. Journal of Educatio and Social Develop¬ment. 3(2). 27-34.
Ezzati Abarghani, M. Esmaeily, Z. Sarmadi, M R. (2020). Identifying the Dimensions and components of E-learning based on the theory of Brain-Compatible Learning in the Iranian Higher Education System. Journal of Islamic life style centeredon health. 5(1): 108-116
Gilbert, A G. (2019). Brain-Compatible Dance Education.
Jacob kola, A. &. (2018). The application of Brain-Based Learning Paradigm in Science Education, Nigeria: A Revew. . Journal of¬Scientific and Engineering Research.
Golten, K. (2018). Brain-compatible learn-ing: A Medium for improving Profciency in English. international journal of languages education.
Golten, K. (2018). Brain- Compatible Learning: From Students Perspectives. Eu-ropean Journal of English Language Teach¬ing
Nozohouri, R. Fathiazar,E. Adib, Y. Bafandeh, H. Rasouli, S. (2021). A Study of the Components of Brain-based Curriculum model in pre-school and its Accreditation: A Quantitative Research, J Child Ment Health. 8(2):30-45
Sami, A. Rana, R A. (2021). Effect of brain-compatible classroom on prospective teach¬ers interest at university level. Pakistan So¬cial sciences review. 2(15-25).
Wang, M. T., Eccles, J. S. (2013). School context, achievement motivation, and aca-demic engagement: A longitudinal study of school engagement using a multidimen-sional perspective. Learning and Instruc-tion, 28, 12-23.