رابطه شفقت با خود و انعطافپذيري روانشناختي با فرسودگي تحصيلي دانشجويان
محورهای موضوعی : روانشناسی
نرگس پورطالب
1
*
,
حامد مشفقی قره بابا
2
,
ژیلا کاردان حلوایی
3
1 - گروه آموزش روانشناسی و مشاوره دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی _۸۸۹_ ۱۴۶۶۵_ تهران، ایران.
2 - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی دانشگاه سراج، تبریز، ایران.
3 - گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی _۸۸۹_ ۱۴۶۶۵_ تهران، ایران.
کلید واژه: فرسودگي تحصيلی, انعطاف پذيري روانشناختي, شفقت به خود,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر رابطه شفقت با خود و انعطاف پذيري روانشناختي با فرسودگي تحصيلي دانشجويان بود .اين پژوهش از لحاظ هدف بنيادي و از نظر روش پژوهش توصيفي-همبستگي است. جامعه آماري پژوهش حاضر كليه دانشجويان كارشناسي و كارشناسي ارشد موسسه آموزش عالي سراج در سال تحصيلي 1403-1402 بودند كه از اين جامعه با توجه به جدول مورگان و به روش نمونه‌گيري در دسترس به تعداد 321 نفر انتخاب شدند و مورد بررسي قرار گرفتند. براي جمع‌آوري داده ها از پرسشنامه فرسودگي تحصيلي برسو و همکاران، پرسشنامه انعطافپذيري روانشناختي بوند و همكاران و مقياس شفقت به خود نف استفاده شد. تجزيه و تحليل داده ها با روش آماري ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه (گام به گام) انجام گرفت. نتايج پژوهش نشان داد كه بين شفقت به خود و مؤلفه هاي مهرباني با خود، اشتراك انساني و ذهن آگاهي و انعطاف پذيري روانشناختي با فرسودگي تحصيلي دانشجويان رابطه منفي و معناداري وجود دارد. همچنين بين قضاوت در مورد خود، انزوا و بزرگ نمايي با فرسودگي تحصيلي در دانشجويان رابطه مثبت و معناداري وجود دارد. همچنين نتايج تحليل رگرسيون نشان داد كه متغيرهاي خودمهرباني، انزوا، بزرگ نمايي و ذهن‌آگاهي و انعطافپذيري روانشناختي قادرند تغييرات فرسودگي تحصيلي را در دانشجويان پيش بيني كنند (05/0>P). بنابراين توجه به شفقت به خود و انعطاف پذيري روانشناختي نقش مهمي در كاهش فرسودگي تحصيلي دانشجويان دارند.
The purpose of the present study was the relationship between self-compassion and psychological flexibility with academic burnout of students. This research is descriptive-correlational in terms of its basic purpose and in terms of research method. The statistical population of the present study was all the students of Seraj Higher Education Institute in the academic year of 2023-2024, from which 321 people were selected and studied according to the Morgan table and the available sampling method. To collect data, Berso et al.'s academic burnout questionnaire Bund et al.'s psychological flexibility questionnaire and Nef's self-compassion scale were used. Data analysis was done by Pearson's correlation coefficient and multiple regression analysis (step by step). The results of the research showed that there is a negative and significant relationship between self-compassion and the components of self-kindness, human sharing, mindfulness, and psychological flexibility with students' academic burnout. Also, there is a positive and significant relationship between self-judgment, isolation and grandiosity with academic burnout in students. Also, the results of the regression analysis showed that the variables of self-compassion, isolation, magnification, mindfulness and psychological flexibility are able to predict changes in academic burnout in students. Attention to self-compassion and psychological flexibility play an important role in reducing students' academic burnout.
اسکندری، حسین؛ پژوهی‌نیا، شیما و ابویسانی، یلدا (1395). تبیین مشکلات روانی مبتنی بر انعطاف‌پذیری شناختی و تمایزیافتگی خود. شفای خاتم، 4(3)، 18-27.
برزگر، بهرام (1395). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و انعطاف‌پذیری شناختی با فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه. مطالعات روانشناسي و علوم تربيتي، 2(3)، 35-45.
بیرامی، منصور و قدیمی باویل علیایی، نگار (1402). روابط ساختاری سبک‌های دلبستگی و نشانه‌های افسردگی اساسی نوجوانان با واسطه‌گری تحمل پریشانی و انعطاف‌پذیری شناختی. مجله روانشناسی، 106(2)، 134-143.
حسینی، فاطمه سادات؛ فرنیا، فرحناز و وزیری، سعيد (۱۴۰۰). پیش بینی افسردگی در پرستاران براساس خود شفقت‌ورزی و تاب آوری، بهداشت کار و ارتقای سلامت، ۵(۳)، ۲۵۱-۲۶۰.
زارع، بتول؛ عمادی، سیده زهرا و نقش، زهرا (1402). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر شفقت خود و سرزندگی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال‌های یادگیری. مجله روانشناسی، 108(4)، 77-89.
زغيبي قناد، سيمين؛ بارانيان، سحر و عالي‌پور، سيروس (1398). بررسی رابطه‌ی ادراکات از کیفیت کلاس درس و انعطاف‌پذیری شناختی با چالش‌پذیری تحصیلی و عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی. روانشناسي مدرسه، 8(4)، 112-130.
سفري، شيرين (1394). بررسي رابطه اسنادهاي علي و مقابله مذهبي با فرسودگي تحصيلي دانشجويان ارشد دانشگاه آزاد واحد تبريز. پايان نامه كارشناسي ارشد روانشناسي تربيتي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز.
عباسی، محمد؛ داودی، حسین؛ حیدری، حسن و پیرانی، ذبیح (1398). اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت‌نگر و خود‌دلسوزی شناختی بر خودکارآمدی، فرسودگی و خودتنظیمی تحصیلی دانشجویان. مجله دانشكده پزشكي مشهد، 62(4)، 1649-1660.
فرجام، فاطمه (1399). نقش هوش هيجاني و شفقت به خود بر فرسودگي تحصيلي با واسطه‌گري كمك‌طلبي تحصيلي در دانشجويان كارشناسي دانشگاه يزد. پايان نامه كارشناسي ارشد دانشگاه يزد.
فلاح چای، مهران؛ طاهری، ماهدخت؛ نشاندار اصلی، حمید؛ بابایی همتی، یاسمین و پورسیدیان، سید‌سینا (1399). تعیین رابطه بین فرسودگی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 12(4)، 70-79.
كريمي يوسفي، سيده هائده؛ ابوالقاسمي، عباس؛ كافي، موسوي و حسين خانزاده فيروزجاه، عباسعلي (1400). اثربخشی آموزش مهربانی به خود بر بدتنظیمی هیجانی و فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان دختر خودآسیب‌رسان. مطالعات روانشناختي، 17(1)، 41-58.
محمدپور، محسن؛ رحيمي چم حيدري، راضيه؛ رمضاني، نازلي؛ احمدي، رويا و بيراوندي، محمدرضا (1400). نقش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و دشواری در تنظیم هیجان در پیش بینی ترس از کرونا (کووید-19) در ساکنان شهر کرمانشاه. روانشناسي باليني، 13(2)، 191-200.
مؤمني، فرشته؛ شهيدي، شهريار؛ موتابي، فرشته و حيدري، محمود (1392). ويژگي هاي روانسنجي نسخه فارسي مقياس خود شفقت ورزي. روان شناسي معاصر، 8(2)، 27-40.
نوروزی، بابک؛ غفاری نوران، عذرا؛ ابوالقاسمی، عباس و موسی زاده، توکل (1400). اثربخشی آموزش شفقت به خود بر استرس تحصیلی و فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان دارای علائم افسردگی. مطالعات ناتوانی، 11(1)، 20-29.
Almén, N. (2021). A Cognitive Behavioral Model Proposing That Clinical Burnout May Maintain Itself. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(7), 1-17.
Bond, F.W., Hayes, S.C., Baer, R.A., Carpenter, K.M., Guenole, N., Orcutt, H.K., Waltz, T., Zettle, R. D. (2011). Preliminary psychometric properties of the Acceptance and Action QuestionnaireII: A revised measure of psychological inflexibility and experiential avoidance. Behavior therapy, 42(4), 676.
Burton, N. W., Pakenham, K. I., & Brown, W. J. (2010). Feasibility and effectiveness of psychosocial resilience training: A pilot study of the READY program. Psychology Health & Medicine, 15 (3), 266-277.
Bresó, E., Salanova, M., & Schaufeli, W. (2007). In search of the ‘‘third dimension’’ of burnout: Efficacy or inefficacy? Applied Psychology: An International Review, 56, 460–478.
Bryan, C. J., Ray-Sannerud, B., & Heron, E. A. (2015). Psychological flexibility as a dimension of resilience for posttraumatic stress, depression, and risk for suicidal ideation among air force personnel. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(4), 263-268.
Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy Research, 34, 241–253.
Dwi Farisandy, E., Yulianto, A., Diaz Kinanti, A., & Adjeng Ayu, B. (2023). The effect of self-compassion on academic burnout in undergraduate students. International Journal of Science Annals, 6(1), 12-20.
Farisandy, E. D., Yulianto, A., Kinanti, A. D., & Ayu, B. A. (2023). The Effect of Self-Compassion on Academic Burnout in Undergraduate Students. International Journal of Science Annals, 6(1), 12-20.
Fernández-Castillo, A. (2021). State-Anxiety and Academic Burnout Regarding University Access Selective Examinations in Spain During and After the COVID-19 Lockdown. Frontiers in Psychology, 12, 1-8.
Fong, M. & Loi, M. (2020). The mediating role of self-compassion in student psychological health. Australian Psychologist, 51(6), 431-441.
Hayes, S.C., Strosahl, K.D., & Wilson,K.G.(2011). Acceptance and Commitment Therapy: An Experiential Approach to Behavior change. New York: Guilford Press.
Johnco, C., Wuthrich, V.M., Rapee, R. M. (2014). The influence of cognitive flexibility on treatment outcome and cognitive restructuring skill acquisition during cognitive behavioral treatment for anxiety and depression in older adults: Results of a pilot study. Behav Res Ther, 20(4), 55-64
Kotera Y and Van Gordon W (2021) Effects of Self-Compassion Training on Work-Related Well-Being: A Systematic Review. Front. Psychol. 12:630798.
Lacovides, A, Fountoualakis, KN, Kaprinis, S.T. (2003). The relationship between job stress, Burnout and chinical depression, Journal of Applied disorder, 75: 209-221.
Lathren, C., Sheffield-Abdullah, K., Sloane, P. D., Bluth, K., Hickey, J. V., Wretman, C. J., & Zimmerman, S. (2021). Certified nursing assistants’ experiences with self-compassion training in the nursing home setting. Geriatric Nursing, 42(6), 1341-1348.
Loi, N. M., & Pryce, N. (2022). The role of mindful self-care in the relationship between emotional intelligence and burnout in university students. The Journal of psychology, 156(4), 295-309.
Maslach, C., Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, vol. 2, pp: 99-113.
Neff, K. D. (2003). The development and validation of a scale to measure Selfcompassion. Self and Identity, 2: 223–250.
Neff, K. D., Knox, M. C., Long, P., & Gregory, K. (2020). Caring for others without losing yourself: An adaptation of the mindful self‐compassion program for healthcare communities. Journal of Clinical Psychology, 76(9), 1543-1562.
Qinyi. T., Jiali. Y. (2012). “An analysis of the reasons on learning burnout of junior high schoolstudents from the perspective of cultural capital theory: a case study ofMengzhe Town in Xishuangbanna, China. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 3727-3731.
Salmela-Aro, K., Savolainen, H. & Holopainen, L. (2008). Depressive symptoms and school burnout during adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 6(3), 34-45.
Trompetter, H. R., Kleine, E., & de Bohlmeijer, E. T. (2019). Why does positive mental health buffer against psychopathology? An exploratory study on self-compassion as a resilience mechanism and adaptive emotion regulation strategy. Cognitive Therapy and Research, 41(3), 459–468.
Wang, Q., Sun, W. & Wu, H. (2022). Associations between academic burnout, resilience and life satisfaction among medical students: a threewave longitudinal study. BMC Medical Education, 22(248), 1-11.
Wang, X., Chen, Z., Poon, K.T., Teng, F., Jin, S. (2017). Self-compassion decreases acceptance of own immoral behaviors. Personality and Individual Differences, 1, 106, 329-33.