ساخت و اعتباریابی مقیاس ارزیابی آسیب‌های روان‌شناختی- عاطفی ازدواج ناخواسته در زنان: یک مطالعه آمیخته
ایمان مصباح
1
(
دانشجوی دکتری مشاوره، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
)
اسماعیل صدری دمیرچی
2
(
استاد گروه مشاوره ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
)
علی شیخ الاسلامی
3
(
استاد گروه مشاوره ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
)
علی رضایی شریف
4
(
استاد گروه مشاوره ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
)
کلید واژه: اعتبار, روایی, ازدواج ناخواسته, زنان, مطالعه آمیخته,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر باهدف ساخت و اعتبار یابی مقیاس ارزیابی آسیب‌های روان‌شناختی عاطفی در زنان باتجربه ازدواج ناموفق انجام گرفت. این پژوهش ازنوع آمیخته اکتشافی متوالی هدایت‌شده با رویکردآزمون سازی بود و در دو مرحله به‌صورت کیفی و کمی انجام شد. جامعه آماری در مرحله اول شامل زنان باتجربه ازدواج ناموفق در سال 1402 بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند، 16 نفر انتخاب شدند. در مرحله دوم از بین زنان باتجربه ازدواج ناموفق شهر اهواز با زمینه ازدواج اجباری و زودهنگام در سال 1402، 225 نفر به‌عنوان نمونه پژوهش به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش در مرحله اول، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در مرحله دوم مقیاس محقق ساخته (PEAS) و پرسشنامه بهزیستی ذهنی (SWS) بود. داده‌ها در مرحله اول به روش تحلیل مضمون و در مرحله دوم به روش تحلیل عاملی اکتشلفی و تاییدی تحلیل شدند. یافته‌های بخش کیفی نشان داد تعداد 18 مفهوم در 6 بعد استخراج و بر اساس این مفاهیم مقیاس 30 گویه‌ای طراحی شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی 6 عامل را برای این مقیاس مشخص کرد و مقیاس کل 21/72 درصد از واریانس آسیب‌های روان‌شناختی عاطفی را تبیین نمود. تحلیل عاملی تأییدی 6 عامل فوق را تأیید و آلفای کرونباخ کل مقیاس 96/0 به دست آمد. این مقیاس دارای اعتبار و روایی مناسبی است و استفاده ازآن‌جهت ارزیابی آسیب‌های روان‌شناختی و عاطفی در زنان باتجربه ازدواج ناموفق پیشنهاد می‌شود.
چکیده انگلیسی :
The present study aimed to Construct and validate a scale for assessing the psychological and emotional harm of marriage in women. The present study was a series of consecutive exploratory experiments guided by the testing approach, and it was conducted qualitatively and quantitatively in two stages. The statistical population in the first stage included women with unsuccessful marriage experiences in 2024, and 16 people were selected by targeted sampling. In the second stage, 225 women who experienced an unsuccessful marriage in Ahvaz City with a background of forced and early marriage in 2024 were selected using the available sampling method. The research tool in the first stage was a semi-structured interview, and in the second stage, a researcher-made scale (PEAS) and Subjective Wellbeing Scale (SWS) were used. The data were analyzed in the first stage using thematic analysis and in the second stage using factor analysis. The findings of the qualitative section showed that 18 concepts were extracted in 6 dimensions, and a 30-item scale was designed based on these concepts. The results of exploratory factor analysis identified 6 factors for this scale and the total scale explained 72.21% of the variance of psychological and emotional harms. The confirmatory factor analysis confirmed the above 6 factors and Cronbach's alpha of the whole scale was 0.96. This scale has good validity and validity and it is suggested to use it to evaluate psychological and emotional damages in women who have experienced failed marriages
بنکدار مازندرانی، نازنین؛ باقری، فریبرز. (1400). بررسی رابطه سلامت روان، خودپنداره جنسی و نقش الگوهای ارتباطی با بی‌ثباتی ازدواج در زوجین. فصلنامه ایده‌های نوین روانشناسی. ۹(۱۳)، 18-1.
حبیبی، آرش؛ سرآبادانی، مونا. (1401). آموزش SPSS، تهران: انتشارات نارون.
زارعی محمودآبادی، حسن؛ زارعی، فاطمه. (1400). علل و پیامدهای ازدواج زودهنگام و وقوع کودک همسری در دانش آموزان دختر استان یزد( طلاق دانش‌آموزی): مطالعه داده بنیاد. طلوع بهداشت. 20(3)، 27-12.
سیفی قوزلو، سیدجواد؛ صدری دمیرچی، اسماعیل؛ رضایی شریف، علی؛ شیخ‌الاسلامی، علی. (1402). واکاوی مشکلات روان‌شناختی زناشویی در زنان متقاضی طلاق و بررسی تأثیر درمان مبتنی بر بازسازی عاطفی بر آن. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 17(2)، 243-217.
سیفی قوزلو، سیدجواد؛ صدری دمیرچی، اسماعیل؛ رضایی شریف، علی؛ شیخ‌الاسلامی، علی. (1401). ساخت و بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه‌ی مشکلات روان‌شناختی- زناشویی ازدواج در زنان متقاضی طلاق باسابقه ازدواج زودهنگام: یک مطالعه ترکیبی. مجله روانشناسی، 3(26)، 231-222.
سامانی، سیامک؛ جوکار، بهرام. (1386). بررسی اعتبار و روایی فرم کوتاه مقیاس افسردگی, اضطراب و فشار روانی. علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 26(3)، 65-76.
کاویانی، حسین؛ صیفوریان، حسین؛ شریفی، ونداد؛ ابراهیم‌خانی، نرگس (1388). پایایی و روایی مقیاس بیمارستانی اضطراب و افسردگی (HDAS): بیماران افسرده و اضطرابی ایرانی. مجله دانشکده پزشکی، 67(5)، 381-379.
مصباح، ایمان؛ رضایی شریف، علی. (1402). تحلیل عاملی تأییدی مقیاس ارزیابی شادی در زنان میانسال. فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 63(2)، 290-269.
هاشمیان، کیانوش؛ پورشهریاری، مه سیما؛ بنی جمالی، شکوه السادات؛ گلستانی بخت، طاهره. (1386). بررسی رابطه بین ویژگیهای جمعیت شناختی با میزان بهزیستی ذهنی و شادمانی در جمعیت شهر تهران. مطالعات روان‌شناختی، 3(3)، 139-163.
Aman, J., Abbas, J., Lela, U., & Shi, G. (2021). Religious affiliation, daily spirituals, and private religious factors promote marital commitment among married couples: does religiosity help people amid the COVID-19 crisis?. Frontiers in psychology, 12, 657400. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.657400
Braun, V., & Clarke, V. (2006). “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology. 3(2), 77-101. Baraka, j., Lawson, D. W., Schaffnit, S., & Wamoyi., J. (2022). Why marry early? parental influence, agency and gendered conflict in tanzanian marriages, Evol. hum. Sci. 4(49), 1-18 http://dx.doi.org/10.1017/ehs.2022.46
Cohen, T. F., & Strong, B. (2020). The marriage and family experience: Intimate relationships in a changing society. Cengage learning. https://www.amazon.com/Marriage-Family-Experience-Intimate-Relationship. s/dp/0357378229
Congdon, S., Gesualdi, S., & Jennings, J. (2022). Forced marriage: how the faults of our social hierarchy contribute to a worldwide human rights violation. mcmaster undergraduate, J. Soc. Psychol. 3(1), 169-169
. Elklit, A., & Christiansen, D. M. (2021). Chronic trauma and PTSD in women: A systematic review. European Journal of Psychotraumatology, 12(1), 1856768. https://doi.org/10.1080/20008198.2021.1856768
Elnakib, S., El Khoury, G., Salameh, P., Sacre, H., Abirafeh, L., Robinson, W. C., & Metzler, J. (2022). Investigating incidence, correlates, and consequences of child marriage among Syrian refugees residing in the south of Lebanon: a cross-sectional study. Journal of Adolescent Health. 70(3), S64-S71. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2021.08.022
Hajian-Tilaki, K., & Hajian-Tilaki, E. (2020). Factor structure and reliability of Persian version of hospital anxiety and depression scale in patients with breast cancer survivors. Health and Quality of Life Outcomes, 18, 1-9
. Kakemam, E., Navvabi, E., Albelbeisi, A. H., Saeedikia, F., Rouhi, A., & Majidi, S. (2022). Psychometric properties of the Persian version of Depression Anxiety Stress Scale-21 Items (DASS-21) in a sample of health professionals: a cross-sectional study. BMC health services research, 22(1), 111
. Keyes, C. L. M., & Magyar-Moe, J. L. (2003). The measurement and utility of adult subjective well-being. In S. J. Lopez & C. R. Snyder (Eds.), Positive psychological assessment: A handbook of models and measures (pp. 411–425). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/10612-026
Liu, Y., Ge, T., & Jiang, Q. (2020). Changing family relationships and mental health of Chinese adolescents: the role of living arrangements. Public Health. 186, 110-115. https://doi.org/10.1016/j.puhe.2020.06.026
Lovibond, P. F., & Lovibond, S. H. (1995). The structure of negative emotional states: comparison of the depression anxiety stress scales (DASS) with the beck depression and anxiety inventories. Behaviour research and therapy. 33(3), 335-343. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)00075
- McCabe, H., & Eglen, L. (2022). “I bought you. You are my wife”: “modern slavery” and forced marriage, Journal of Human Trafficking, https://doi.org/10.1080/23322705.2022.2096366
Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2017). Attachment in Adulthood: Structure, Dynamics, and Change (2nd ed.). Guilford Press. Herman, J. L. (2015). Trauma and Recovery: The Aftermath of Violence. Basic Books1
. McKay, M., Lev, A., & Skeen, M. (2012). Acceptance and commitment therapy for interpersonal problems: Using mindfulness, acceptance, and schema awareness to change interpersonal behaviors. New harbinger publications. McKay, M., & DuFrene, T. (2011). Thirty-minute therapy for anxiety: everything you need to know in the least amount of time. New harbinger publications
.. Zigmond, A. S., & Snaith, R. P. (1983). The hospital anxiety and depression scale. Acta psychiatrica scandinavica. 67(6), 361-370. https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.1983.tb09716.x
. Tan, S. J., & Vidal, L. (2023). Forced marriage as a form of family violence in victoria. Monash gender and family violence prevention centre, Monash University, Australia https://apo.org.au/node/322214
. Woodward, K., McIlwain, D., & Mond, J. (2019). Feelings about the self and body in eating disturbances: The role of internalized shame, self-esteem, externalized self-perceptions, and body shame. Self Identity. 18(2), 159 -182 . https://doi.org/10.1080/15298868.2017.1403373
. Waltz, C. F., & Bausell, B. R. (1981). Nursing research: design statistics and computer analysis. Davis Fa. https://books.google.com/books/about/Nursing_Research.html?id=cyJtAAAAMAAJ Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema Therapy: A Practitioner’s Guide. Guilford Press1
..